Faktoring terim olarak bir sektörü işaret etmektedir. Sektörde işlem yapan firmalar, kurum veya işletmelerin alacak hesaplarını indirimli olarak satın almaktadır. Bu sayede işletmeler sıcak paraya kavuşurken bu hizmeti sağlayan firmalar daha sonra alınacak çek, senet gibi gelirlere sahip olmaktadır.
İçinde bulunduğumuz dijital çağın hayatlarımızı pek çok alanda kolaylaştırdığı su götürmez bir gerçek. Hızlı seyir izleyen dijital çağ özellikle ekonomi dünyasına yeni bir yön vererek kendini hissettirdi. Beraberinde de birçok finansal kolaylığa kapı araladı.
İşletme, kurum veya şirket gibi ihtiyaç sahiplerinin, ihtiyaç duydukları anda kolaylıkla nakit para ihtiyacını elektronik ortamlardan karşılayabilmesi, bu finansal kolaylıklardan bir tanesidir. Ekonomi dünyasında nakit para ihtiyacının hızlı, zahmetsiz ve kolay bir şekilde karşılanmasını amaçlayan birçok finansman şekli ve finansal terimler mevcuttur. Bu terimler arasında revaçta olanlardan biri de faktoring terimidir. Peki, bu terim neyi ifade etmektedir?
Bu İçerikte Neler Var ?
Faktoring Nedir?
Bir işletmenin alacak hesaplarını (yani faturalarını) faktör olarak adlandırılan üçüncü bir tarafa, indirimli olarak sattığı / devrettiği bir finansal işlem ve bir tür borçlu finansman paketidir. Başka bir ifadeyle bu finansman şekli, şirketin kısa vadeli teminatsız varlıklarının belirli ücret ödemek için faktör konusunda uzmanlaşmış özel bir finansal kuruluşa veya şirkete satılması esasına dayanır.
Bir finansal ürün olan bu işlem, alacakları vadesinden önce bir ücret karşılığında satın alarak uyarı (ihtar), tahsilat (parayı toplama/alma), hesap işlemleri ve alacakların tahsili gibi birtakım riskli durumları üstleniyor. Bunun için müşteri açısından oldukça önemli ve avantajlı bir durumdur.
Faktoring Şirketleri Ne İş Yapar?
Bu finansal ürün, nakit akışını yönetmek için işletmelere etkili bir çözüm yolu sunmasıyla dikkat çeker. Nakit akışı sürecinin faktör şirket ile olan ilişkisini ifade ederken, söze nakit paranın tanımıyla başlamak iyi bir seçenek olacaktır. Nakit akışı, paranın firmaya girip çıktığı oran olarak tanımlanır. Başka bir tanımla şirketin veya kurumun, durumunu ve değerini hesaplamada kullanılan bir terimdir.
Bir müşterinin ödeme yapması için aylarca beklemesi nakit akışının düşmesine neden olur. Bu durumun bir sonucu olarak, yeterli birikimi olmayan bir işletme, faaliyetlerini sürdürmekte ve yükümlülüklerini yerine getirmekte büyük zorluklar yaşayabilir.
Faktör şirketler bu noktada devreye girerek, müşteriye birkaç saat veya gün içinde nakit avans desteği sağlamayı vaat ederler. Kısaca bu finansal ürün işlemini, işletmenin gerektiğinde nakde erişmesini sağlayan finansman şekli ya da finans sistemi olarak tanımlayabilmek mümkündür.
Faktoring Kavramı Nedir?
Bu konuyu tam olarak anlayabilmek için içinde barındırdığı Alacak Yönetimi ve Tahsilat, Teminat ve Finansman isimli üç temel kavramı tanımlamayı bilmek gerekir.
1- Teminat / Güvence /Garanti
Satıcının alacaklarının, alıcının güçsüz düşme veya iflas riskine karşı alıcıya özel bir limite kadar garanti edilmesi sürecidir.
2- Alacak Yönetimi ve Tahsilat
Tüm alacakların takibinin ve tahsilatının sağlanması, bütün sürecin satıcıya raporlanması esasına dayanır.
3- Finansman
Bir faktör şirketine temlik edilen / devredilen alacağın belirli bir yüzdesi kadar, satıcıya ön ödeme (avans) yapılması sürecidir.
Faktoring İşleminin Faydaları Nelerdir?
İşletmeye kolaylık sağlayarak hizmet sunmayı amaçlayan bir finansman şeklidir. İşletme sahipleri arasında bu işlemlerin nasıl yürütüldüğü merak konusu olmuş ve bu da faktör işleminin faydaları üzerine araştırma yapmalarına zemin hazırlamıştır. Finansal bir ürün olan bu işlemin faydalarını şu şekilde sıralamak mümkün:
- Müşterinin başka bir yere yatırım yapmasını desteklemesi, insan gücü maliyetinden tasarruf etmesini sağlaması ve para tahsilatını kolaylaştırması bakımından müşteri üzerindeki mali yükü azaltır. Düşük maliyetlidir.
- Alacakların tahsili için etkin bir sisteme sahip olan Faktoring şirketi, alacak tahsilinde uzman olan bir kadro ile çalışır. Bununla birlikte, uzmanlar tarafından süreç içerisinde yaşanan her durum, detaylarıyla alıcı ve satıcıya bildirilir. Bu durum, sürecin güvenilirliği ve açıklığı bakımından önemlidir.
- Faktör şirketini postalama, çek yatırma, rapor hazırlama gibi fatura işleme sürecindeki zaman alıcı ve zahmetli işlerden kurtarır.
- Alacakların devir hızını artırır, daha yüksek satış ve yatırım getirisi sağlar.
- Sağladığı maddi destekle, müşterisinin işini büyütmesine olanak tanıyan bir finans kaynağı görevi görür.
- Faktörler ayrıca ülke bazında ve müşteri bazında riskler hakkında müşterilerine tavsiyelerde de bulunurlar. Çünkü faktörler, kendi ülkesinin firmalarını ihracatçı müşterilerinden daha iyi tanıyabilecek durumdadır.
Faktörün Rolü ve Süreç İçindeki İşlevi Nedir?
Peki, faktör olarak hizmet veren bu şirketler işleri nasıl yürütüyor? Devir sürecinde her iki taraf da (alıcı ve satıcı) bu şirkete nasıl güveniyor? Faktör şirketi yapacağı işlemin garantisini müşterilerine nasıl veriyor? Bu sorularla karşı karşıya kalındığında, aslında süreç içerisinde Faktörün rolü değil, çoklu rolleri devreye giriyor. Faktör şirketinin ilk ve en önemli rolü ise, müşterilerine teminat / garanti vermektir.
Öncelikle faktör şirketinin, müşterilerine kredi teminatı vermesi gerekir. Bu teminat doğrultusunda faktör müşterinin risk yükünü üstlenir, müşteriye gerekli nakit avansı sağlar. Faktörün, müşterisinden ilgili belgeleri aldıktan sonraki 24 saat içinde müşteriye nakit avansı vermesi gerekir. 24 saatlik bu zaman dilimi, müşteriye verilecek olan kredinin garantisidir.
Faktörün süreç içindeki işlevi bununla da sınırlı değil. Süreç içerisinde devir işleminin bir sonucu olarak, faktör şirketi ile müşteri arasında birçok belgenin değiş tokuşunun yapılması, sürecin güvenliğini olumsuz etkiliyor gibi görünebilir.
https://www.youtube.com/watch?v=RQ-plgtAe20
Ancak faktoring şirketler müşterilerine sürecin güvenle işlediğinin garantisini de vermek zorundadır. Bunu da bünyesinde çalışan uzmanları aracılığıyla yaparlar. Faktör şirketinde çalışan uzmanlar, yapılan devir işlemine ilişkin tüm detayların otomatik olarak bilgisayar ortamında tutulmasını ve saklanmasını sağlar.
Böylece hem faktör hem de müşteri gereken durumlarda her türlü belge ve işleme kolaylıkla ulaşabilir. Sürecin son aşamasında ise, faktör şirket müşteriden alacaklarını satın alır ve müşterinin borcu faktörün borcu haline gelir. Bundan sonrasında diğer süreç takip işlemleri yapılır.
Müşterinin finansal durumu ve ihtiyaçları göz önünde bulundurularak;
(Başvuru /Rücu, Başvurusuz /Rücu dışı, Peşin, Gizli ve Açıklanmayan, Vadeli, Tedarikçi Garantili, Banka Katılımlı) Faktoring olarak sıralanabilecek farklı faktör türlerinden uygun olanı uygulanabilir.
İlginizi çekebilir: Broker Nedir?