İşçileri Yakından İlgilendiren Kod 29 Nedir?

Sgk 29 kodu nedir sorusu işlerinden olma tedirginliği yaşayan binlerce işçi tarafından araştırılmaya başlandı. SGK 2020 yılı verilerine göre KOD 29 uygulaması ile 176 bin 662 işçi işinden çıkartıldı. Bu kadar çok insanın işten çıkarılması akıllara Kod 29 nedir sorusunu getirdi. İşte tüm işçileri ilgilendiren kod 29 hakkında bilgiler.

Kod 29 esasen Sosyal Güvenlik Kurumu’nun bir işten çıkarma kıstasıdır. İşveren SGK’nın bu maddesine göre fesih hakkını kullanarak işçilerin işine son verebilmektedir. Bir istisnai fesih imkanı sağlayan bu kod “ ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri” başlığının altında uygulamaya koyulmaktadır. Bu kof gereğince bir işçinin iş akdine son veren işveren, SGK kurumuna işten çıkarma nedenini Kod 29 ile bildirmektedir.

SGK 29 Kodu Nedir?

Yasa olarak bir işveren, işçisinin iş akdine son verir ise bu kararının Sosyal Güvenlik Kurumu ile paylaşmak zorundadır. İşçisini hangi nedenle işten çıkardığını belirtmelidir. İşçisini hangi nedenle işten çıkardığını SGK’ya bildirirken de bir kod numarası ile bunun belirtmektedir. Kod 29 da SGK’ya iş feshi bildirilirken kullanılan kodlardan sadece bir tanesidir.

Sgk 29 kodu kitaplarda “ işveren tarafından ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranış nedeni ile iş akdinin feshi” olarak geçmektedir. Eğer bir işçi Kod 29 ile işten çıkarılmış ise 4857 İş Kanunu’nun ilgili bendindeki fiillerden birini işlemiş demektir. İşveren de eğer SGK 29 kodu ile işçisini işten çıkarmış ise 4857 İş Kanun’un bu maddesine göre işlem yapmalıdır.

Kanunda ilgili başlığın 25/2 maddesi yasakta istisna kapsamında sayılmaktadır. İş Kanunu’nun “ ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri” başlığının 25/2 maddesine bakılır ise bu kapsam anlaşılacaktır. Eğer bir işçi bu maddedeki fiilleri işlemiş ise işveren iş akdine son verebilir. Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirirken de Kod 29 ile o kişiyi raporlar.

SGK 29 Kodu Ne Demek?

İş Kanunu’nun “ ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri” başlığının 25/2 maddesinde yer alan aykırı fiiller şunlardır.

• İşyerindeki bir diğer işçiye cinsel saldırıda ve tacizde bulunmak,
• İşçinin işyerine sarhoş gelmesi,
• İşçinin herhangi bir uyuşturucu madde kullanarak işe gelmesi,
• Hırsızlık yapmak ve yüz kızartıcı suçlar işlemek.

Kod 29 ile İşten Çıkarılmanın Sonuçları Nelerdir? | 29 Kodu Nedir?

Sgk 29 kodu nedir sorusuna cevap arayanlar genellikle bu kod ile işten çıkarılmış veya çıkarılma korkusu olan işçilerdir. Çünkü bir kod ile işten çıkarıldıklarında bunun sicillerine işleyeceklerinden çekinmektedirler. Bu konuda haklılar. Çünkü Kod 29 ile işten çıkarılan kişiler;

• Kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı alma haklarını kaybederler.
• İşsizlik maaşı ve ödeneği alamazlar.
• Kod 29 ile işten çıkarılan bir kişi yeni iş arayışında zorluk çekmektedir. İşverenler sicilinde Kod 29 ibaresini gördüğünde işe almak istememektedir.

Yapılan araştırmalar sonucunda SGK, birçok işverenin işçileri 29 kodu ile işten çıkardığını tespit etti. Bu durumun önüne geçebilmek için de kod sisteminde bazı değişikliklere gidildi. İşverenlerin bu kodu tutarsız şekilde kullanması engellenmeye çalışıldı.

SGK yaptığı yeni duyuru ile ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri konusunda farklı kodlar oluşturulduğunu söyledi. Bu sayede hırsızlık, taciz veya farklı türce ahlak dışı kurallar farklı kodlarla raporlanacak. Bu sayede işçilerin hangi suç ile işten çıkarıldığı net olarak belirlenecek.

Kod 29 Ne Zaman Çıktı? | 29 Kodu Nedir?

16 Nisan 2020 tarihinde SGK tarafından Covid19 nedeniyle bazı duyurular yapıldı. Bu duyurularda SGK’nın asıl amacı Covid19 nedeniyle istihdamda oluşan sıkıntıları çözmek ve çalışanları korumaktı. Bu nedenle fesih kısıtı getirildi ve işten çıkarılmanın önüne geçilmeye çalışıldı. Fakat Kod 29 kapsamında olan suçlar bu kısıtlamanın dışında tutuldu.

İşi bilerek aksatma, taciz, uyuşturucu, alkol gibi nedenler ahlak dışı kurallar kapsamında işlem gördü. Bu nedenlerle işten çıkarılan kişiler kod 29 olarak raporlandır. Bu raporlamanın ardından birçok kişi SGK 29 kodu nedir sorusunu araştırdı. Her işten çıkarılma kod 29 ile SGK’ya bildirilince şu açıklamalar yapıldı;

“ Birbirinden farklı fesih nedenlerinin tamamının aynı kod (Kod-29) ile bildiriminin çalışma hayatında belirsizliklere yol açtığının görülmesi üzerine SGK genelgesinde yapılan değişiklik ile ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerin tamamı için ayrı ayrı kodlar belirlenmiştir. Böylelikle mazeretsiz devamsızlık hali ile hırsızlık gibi birbirinden farklı fesih sebeplerinin farklı bildirim kodları ile yapılması sağlanarak, olası sorunların önüne geçilecektir.”

Sgk 29 Kodu Nedir? | Kod 29 Düzenlemesi

16 Nisan 2020 tarihinde çıkartılan fesih kısıtı kapsamında sayılan Kod 29 bazı işverenler tarafından tutarsızca kullanıldığı anlaşıldı. SGK’ya bu durum sorulduğunda ise şu açıklamalar yapıldı.

“ Geçmiş dönem SGK verilerine göre işten ayrılış nedeni Kod 29 olarak belirtilen çalışan sayısı yıllara göre;

• 2018’de 233 bin 430
• 2019’da 194 bin 524
• 2020’de 176 bin 662’dir.

Fesih kısıtından önceki dönemde aylık ortalama 17 bin çalışanın işten ayrılış nedeni Kod 29 olarak bildirilmiş iken fesih kısıtından sonraki dönemde bu sayı daha düşük olup aylık ortalama 15 bin kişidir.”

Sgk 29 Kodu Nedir Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

İşinden Kod-29 ile çıkartılan işçiler birçok korku ile yaşamaktadır. Yeni bir iş bulamama endişesi yaşayan işçiler sorular sorarak çözüm aramaktadır. İşçiler tarafından en çok sorulan sorular şunlardır.

1- SGK 29 Çıkış Kodu Memur Olmaya Engel mi?

Kod 29 ile işten çıkarılmış bir kişi yeteri puanı aldıktan sonra istediği memuriyete atanabilir ve çalışabilir. Bu kod devlet memuru olarak çalışmaya bir engel değildir.

2- SGK 29 Kodu Nasıl Değiştirilir? | 29 Kodu Nedir?

Eğer bir işçi, işvereninin kendisini haksız yere Kod 29 ile işten çıkardığını düşünüyor ise bu kodu SGK’da değiştirebilir. Bunun için işvereninden rica ederek bu kodu değiştirmesini talep edebilir. İş feshinin üzerinden 10 gün geçmemiş olmasına dikkat edilmelidir. E-bildirge sistemi kullanılarak kod-29 ifadesi değiştirilebilir.

Eğer işinizden çıkarılmış iseniz ve yardım talebiniz var ise ALO 144 arayarak talep oluşturabilirsiniz. Konuyla ilgili olan Alo 144 nedir yazımızı okuyabilirsiniz.