Emlak balonu tabiri konut fiyatlarındaki artış ve kredi faizlerindeki düşüşlerle beraber ortaya çıkabilecek bir durumdur. Konut balonu ismi ile de bilinen bu durum sınırlı sayıdaki arz için talep artırma çalışmalarıdır. Spekülatörlerin bir oyunu olarak piyasadaki evlerin fiyatlarında normal olmayan artışlar gözlemlenir.
Konut fiyatlarındaki bu ani artışlar planlı olarak yapılmaz ve belirli bir zamanı da yoktur. Fiyatların arttığını gören kişiler ev alma hissiyatına kapılır ve araştırmaya başlarlar. Bu durum aslında bir algıdır ve bu algı spekülatörler tarafından çok iyi şekilde kullanılır. Ev alma algısını destekleyerek konut fiyatlarında büyük artış sağlarlar. Bu artışlar neticesinde de şişirilmiş fiyatlar yani konut balonu ortaya çıkar.
Bu İçerikte Neler Var ?
Emlak Balonu Nasıl Oluşur?
Her piyasada zaman zaman artışlar ve azalışlar görülür. Bu durumu emlak piyasasında da böyledir. Fakat fiyatlardaki bu değişmeler belli bir oranda gerçekleşir. Değişimlerin temel sebebi doğal akıştır. Fakat bu doğal akışa bazı zamanlarda daha çok para kazanmak isteyen spekülatörler müdahale ederler. Onların müdahalesi sonucunda konut fiyatları bir anda normal artış düzeyinin üzerine çıkar ve şişirilmiş fiyatlarla karşılaşılır.
Buradaki amaç ise ev almakta kararlı olan ve yüksek fiyatlar vermeye hazır olan alıcılardan daha çok para alabilmektir. Alevlenen konut piyasası bu nedenle daha çok harlanır ve yüksek bedeller ödemeye hazır olan alıcılardan daha çok para alınır.
Konut balonu oluşumunda tek sebep spekülatörler değildir. Ülke ekonomisi de bu durumu tetikleyen faktörlerdendir. Eğer bir ülkede işler yolunda gidiyor ve ekonomi yükseliyor ise insanlar emlak alımı ve yatırımı yapmaya başlarlar. Düşük faizli kredi veren bankaların da artması ile piyasa bir anda canlanmaya başlar.
Emlak Balonu Ne Zaman Patlar?
Şişirilmiş fiyatlarla dolu olan piyasanın balona benzetilme sebebi bir sınırının olmasından dolayıdır. Nasıl ki bir balonu şişirmeye başladıktan belirli bir süre sonra içerisindeki suni olmayan doldurmaya dayanamaz ve patlar. İşte aynı şekilde emlak piyasası da böyledir.
Konutlardaki ani yükselişler bir süre sonra kontrol edilemez bir hale dönüşür. Arz ve talep dengesi elde tutulamaz ve ayar kaçırılır. Dengenin bozulması ile beraber balonun da sonuna yaklaşılır. Suni bir şekilde ilerlemeyen ve tamamen kazanç odaklı olan emlak piyasası daha fazla dayanamayarak çöküyor.
Emlak Balonu Neden Patlar?
Balonun şişmesine neden olan sebeplerin birer birer ortadan kalkması ile şişirilmiş fiyatlar düşmeye başlar. Piyasa bir süre sonra bu duruma dayanamaz ve bir balonun patlaması gibi patlar ve hem satışlar hem de fiyatlar büyük oranda düşer. Bu durumun nedenleri başlıca şunlardır;
- Faizlerin yükselmeye başlaması,
- Kredi çekmenin güçleşmesi ve nakit paranın azlığı,
- Doyum noktasına ulaşan spekülatörlerin emlak piyasasından çekilmesi,
- Ülke ekonomisini düşüşe geçmesi nedeniyle alım gücünü düşmesi gibi başlıca nedenler vardır.
Emlak Balonunun Şişmesi ve Patlaması Nedir?
Düşük faizli kredi imkanının olduğu dönemlerde insanlar emlak alımında büyük bir ilgi gösterir. Talebin yoğunluğunun farkında olan spekülatörler piyasaya müdahale ederek fiyatları şişirirler. Bu da daha fazla kazanç elde etmeye yol açar. Fakat bu durum normal bir ilerleyiş olmadığı için belirli bir süre sonra şişen piyasa patlar. Bu patlamanın sonucu ise ülke açısından olumsuz sonuçlar doğurur.
Emlak Balonunun Patlaması Ne Gibi Sorunlara Yol Açar?
Bir ülkenin güçlü ekonomiye sahip olmasının temel faktörlerinden birisi emlak satışlarıdır. Emlak piyasasının düşüşe geçmesi ekonomi adına olumsuz sonuçlar doğurabilir. Bu sonuçlar ekonomik krizler, geri dönülemez borçlar ve belki de birkaç yıl önceki ekonomiye kadar geriletebilir. Bu durumda da ülke ekonomisi büyük bir darbe alır.
Türkiye de Emlak Balonu Var mı?
Konut balonu olarak da bilinen bu piyasa teknik açıdan bakıldığında belirli periyotlara ve oranlara sahiptir. Bir ülkenin 5 senelik emlak fiyatlarına bakıldığında %50, 3 senelik emlak fiyatlarına bakıldığında %35 fiyat artışı görülmelidir. Daha sonrasında ise hızlı bir şekilde düşüş gözlemlenmelidir. Bu durumda bir şişirilmiş piyasadan yani konut balonu kavramından bahsedebiliriz.
Türkiye analizlerine bakıldığında böyle bir durum şuan için söz konusu değil. 5 yıl içinde %50, 3 yıl içinde %35 oranında emlak fiyatlarının değerlenmesi gerektiğini belirttik. Fakat Türkiye’deki son 10 yıldaki emlak fiyatlarında baktığımızda bu durum %150 olarak görülüyor.
Büyük bir yüzde olarak görülse de dünyada görülen emlak balonu piyasası Türkiye’de henüz görülmüş bir şey değildir. Uzmanlar bunun nedenini ise enflasyon olarak belirtmektedir. Türkiye gibi enflasyon sorunu yaşayan ülkelerde de konut balonu görülmediği ifade ediliyor. Yani Türkiye emlak piyasasında şişirilmiş fiyatlarda ev satımı gerçekleşmiyor.
https://www.youtube.com/watch?v=me-eEGBCZpI
Kira getirisi gibi bir amaçla konut satış ve alışı gerçekleştirmek isterseniz ana sayfada yer alan konut kredisi aracını kullanabilirsiniz. Arz talep dengesi olduğu ve balon var diyeceğimiz bir piyasanın olmadığı dönemde kredi hesaplayabilirsiniz. Ayrıca taşıt kredisi, ihtiyaç kredisi gibi hesaplama araçlarımızı da kullanabilirsiniz.
