Gelir tablosu şirketlerin bir hesap döneminde elde ettiği kazançları ve maliyetleri gösterir. Yani bir işletmenin net faaliyet sonuçlarını verir. Peki, gelir tablosu ne demek?
İşletmeler, bir hesap dönemi içindeki tüm gelir ve giderlerini, tabloya ekleyerek yıl sonunda ne kadar kâr yaptıklarını görmektedir. Farklı bölümleri ve kalemleri bulunan bu tablo ile finansal analizler daha elverişli bir şekilde yapılır.
Bu İçerikte Neler Var ?
- Gelir Tablosu Nedir Ne İşe Yarar?
- Gelir Tablosu Özellikleri Nelerdir?
- Gelir Tablosu Dip Notları Nedir?
- Gelir Tablosu İlkeleri Var mı?
- Gelir Tablosu Hesapları Nedir?
- Hem Bilançoda Hem Gelir Tablosunda Yer Alan Hesaplar Hangileridir?
- Gelir Tablosu Kalemleri Nelerdir?
- Gelir Tablosu Nasıl Hazırlanır?
- Gelir Tablosu Örneği Nasıldır?
- 1 – Özet Gelir Tablosu Örneği
- 2 – Gelir Tablosu Örneği Çözümlü
- 3 – Ayrıntılı Gelir Tablosu Örneği
- 4 – Rapor Tipi Gelir Tablosu
- 5 – Hesap Kodlarıyla Gelir Tablosu Örneği
- Bilanço ve Gelir Tablosu Farkı Nasıldır?
- Gelir Tablosu Excel indir!
Gelir Tablosu Nedir Ne İşe Yarar?
Ticaret alanında hizmet veren tüm işletmeler, mevcut kârlarını artırmak için faaliyetler göstermektedir. Bu noktada elde ettikleri tüm gelir ve giderleri muhasebeleştirerek yazılı hâle getirmektedir. Gelir tablosu nedir muhasebe alanında kullanılan bu tablo, bir dönem sonunda gelir ve gider hesapları oluşturulmasını kapsar.
Yapılan fiili faaliyetler hakkında net bilgiler veren gelir gider tablosu nedir?Bu tablo ile işletmeler ne kadar kar ve zarar elde ettiklerini sayısal olarak görüntüleyebilmektedir. Böylelikle dönem sonunda zarara uğrayan işletmelerin bu zarardan kurtulmak için plan yapabilmeleri kolay hâle gelmektedir. Gelir gider tablosu ile işletmelerin gelir gider dengesi sağlanmaktadır.
Gelir Tablosu Özellikleri Nelerdir?
Gelir gider tablosu; bir dönem veya belirlenen zaman ağırlığında yapılan işlemler hakkında tüm muhasebe hareketlerini ortaya koyar. Bu tablo çeşitli özelliklere sahiptir. İşte, o özellikler!
- İşletmelerin sahip olduğu muhasebe hareketlerini kayıt altında tutar.
- Belirli bir dönemi içine alarak, net faaliyet sonuçları verir.
- Olağan veya olağan dışı olarak gelişen gelir gider kalemlerini gösterir.
- Hesap tipi veya rapor tipi olmak üzere iki farklı şekilde düzenlenir.
Gelir Tablosu Dip Notları Nedir?
İşletmelerin belirli bir dönemini ifade eden gelir tablosu ile ilgili bilgilerin; daha net bir şekilde yetkililer tarafından anlaşılabilmesi için ekledikleri ek bilgilere dipnotlar denir. Bu noktada Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği’nce 13 adet dipnot olduğu öngörülmektedir. Bunlar;
Gelir ve Gider Tablosu Dipnotları |
Dönemin tüm amortisman giderleri ile itfa ve tükenme payları |
Belirtilen dönemin karşılık giderleri |
Belirtilen dönemin tüm finansman giderleri |
Belirtilen dönemin finansman giderlerinden ana ortaklık, ana kuruluş ve müesseseye bağlı iştiraklerle ilgili kısımların tutarları |
Ana ortaklık, ana kuruluş ve müesseseye bağlılığı iştiraklerden yapılan satışlar |
Ana ortaklık, ana kuruluş ve müesseseye bağlı iştiraklerden, alınan veya bunları ödenen faiz, kira ve benzer ücretler |
Yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile birlikte, üst kademedeki yöneticilere verilen ücret ve benzeri menfaatlerin toplamı |
Dönemin amortisman giderlerinde meydana gelen artış ve azalışlar |
Maliyet hesaplama sistemleri |
Tamamen veya kısmen fiili stok sayımı yapılmamasının nedenleri |
Önceki döneme ait gider, zararlar ve kaynakları gösteren açıklayıcı bir not |
Yurtiçi ve yurtdışı satışlar neticesinde bu satışların bir üst satışların %20’sini aşması durumunda verilen hizmete ilişkin tutarlar |
Adi ve imtiyazı hisse senedi başına ayrı ayrı kar ve kar payı oranları |
Gelir Tablosu İlkeleri Var mı?
Gelir gider tablosunda ilkelerin amacı işletmelerin yaptıkları satışlar neticesinde kar ve zararlara ait hesapları; belli bir dönem niteliğinde sonuç olarak sınıflandırılması ve gerçeğe uygun olarak gösterilmesidir. Bu amaçla, öngörülen tabloya ait ilkeler ise şöyledir;
- İşletme tarafından gerçekleşmemiş satışlar, karlar, gelir gerçekleşecek veya gerçekleşmiş gibi ele alınmalıdır. Gerçek tutardan fazla veya az gösterilmemelidir.
- Ele alınan dönemin satışları ve gelirleri kapsamında yapılan tüm satışların maliyetleri ve giderleri birbiriyle karşılaştırılmalıdır.
- Özel tükenmeye tabii varlıklar, maddi ve maddi olmayan duran varlıklar için; tükenme ve uygun amortisman payı ayrılmalıdır.
- Olağanüstü özellikteki zararlar ve kârlar, normal faaliyet sonuçlarından ayrı gösterilmelidir.
- İşletmenin sahip olduğu bütün zararlar ve karlar, dönemin gelir tablosu üzerinde gösterilmelidir.
Gelir Tablosu Hesapları Nedir?
Gelir tablosunda neler yer alır?İşletmenin faaliyet dönemi süresince sahip olduğu tüm gelir giderlerin hesaplarını kapsar. Gelir ve gider tablosuna ilişkin gelir tablosu hesapları PDF olarak indirilir. Muhasebe ve finansman alanında etkili olan gelir tablosunun hesapları şöyledir;
Gelir Tablosu Hesap Kodları | Açıklaması |
60 | Brüt satış |
61 | Satış indirimleri |
62 | Satışların maliyeti |
63 | Faaliyet giderleri |
64 | Diğer faaliyetlerden olağan gelir ve kârlar |
65 | Diğer faaliyetlerden olağan gider ve zararlar |
66 | Finansman giderleri |
67 | Olağandışı nitelikteki gelir ve kârlar |
68 | Olağandışı nitelikteki gider ve zararlar |
69 | Dönem net kârı ve zararları |
Hem Bilançoda Hem Gelir Tablosunda Yer Alan Hesaplar Hangileridir?
Bilanço ve gelir tablosu hesapları arasında; ARGE giderleri, dönem net zararı, dönem net kârı, dönem kârı vergi ve diğer yasal yük karşılaştırmaları yer alır.
Gelir Tablosu Kalemleri Nelerdir?
İşletmelerin belirli bir dönem performansı ve yatırım alanları ile ilgili net değerlendirmeler yapabilmesi için; gelir gider tablosu kalemlerini etkin bir şekilde kullanmalıdır. Oldukça önemli olan ve gelir tablosunda yer alan bölümler ise şu şekildedir;
- Satışlar
- Brüt satış kârı veya zararı
- Diğer faaliyetlerden olağan nitelikteki gelir ve kârlar
- Olağan dışı gelir ve kârlar
- Diğer faaliyetlerden olağan nitelikteki gider ve zararlar
- Faaliyet giderleri
- Finansman giderleri
- Olağan dışı gider ve zararlar
- Olağan kâr veya zararlar
- Dönem net kârı veya zararları
- Dönem kârı veya zararları
Gelir Tablosu Nasıl Hazırlanır?
Gelir tablosu oluşturma işlemlerinde öncelikle mali tabloların ilkeleri esas alınmalıdır. İşletmeler açısından önemi büyük olan bu tablonun düzenlenmesi için gelir ve giderlerin ayrı ayrı gösterilmesi gerekir. Gelir tablosu düzenleme örneği incelendiğinde; esas faaliyetlerden sağlanan gelirler ile süreklilik göstermeyen olağan dışı gelirler ve sürekli gösteren diğer olağan faaliyetlerden sağlanan gelirler ayrı ayrı listelenmiştir.
Hazırlanmak istenen gelir tablosu Excel üzerinden kolay ve pratik bir şekilde yapılır. Tablo hazırlanırken, belli ilkeler dikkate alınmaktadır. Özellikle bu ilkelerin asıl amacı; gelirlerin, satışların, giderlerin, satışların maliyetinin ve zararlara ait hesapların gerçeğe en yakın şekilde gösterilmesini sağlamaktır.
Gelir Tablosu Örneği Nasıldır?
İşletmelerin gelir gider tablosu örneği özelliklerine ve yapılış şekline göre değişiklik gösterir. Daha çok detay isteyen işletmeler, ayrıntılı bir tablo oluştururken bazıları ise özet bir tablo oluşturmayı tercih eder. İşte, özellikleri ile birbirinden ayrılan tablo örnekleri!
1 – Özet Gelir Tablosu Örneği
Bir işletmenin belirli bir hesap diliminde elde ettiği gelirler ile yaptığı giderleri özet olarak gösteren tablolara denilmektedir. Genellikle bu tablo dönemin net sonucunu kâr ve zarar olarak özetler.
2 – Gelir Tablosu Örneği Çözümlü
Genellikle öğrenciler tarafından bu tablonun çözümlü hâli merak edilmektedir. Gelir tablosu örnek soru kapsamında ele alınan çözümlü gelir-gider tablosu PDF olarak indirilmektedir. Çözümlü hâlde bulunan tablo, özellikle muhasebe derslerinde kolaylık sağlamaktadır.
3 – Ayrıntılı Gelir Tablosu Örneği
İşletmelerin dönem içindeki karlarını veya zararlarını gösteren ve mali durumların net bir şekilde ortaya koyan tablo; ayrıntılı bir şekilde incelenmelidir. Özellikle küçük işletmeler açısından bu tablolar, kârlılıktan ziyade daha fazla bilgi amacıyla hazırlanmaktadır.
Ayrıntılı olarak hazırlanan tablo örneğinde; raporlama döneminin seçilmesi, toplam gelirin, satılan malların maliyetinin, brüt kârın, işletme giderlerinin, faiz ve vergilerin, gelirin ve net kârın hesaplanması ile daha iyi sonuçlar ortaya çıkarır.
4 – Rapor Tipi Gelir Tablosu
Rapor tipi olarak hazırlanan tablo, işletmenin belli bir zaman dilimindeki tüm faaliyetlerini ayrıntılı bir şekilde gösterir. Özellikle doğru gruplandırmalar altında yapılan tüm gelir ve gider hesaplamaları yanında; olağan veya olağan olmayan gelir ve giderlerde analiz edilir.
Birçok avantaj sağalması açısından işletmelerin muhasebe alanında en çok tercih ettiği tablolardan biri olduğunu söylemek daha doğrudur. Tabloda işletmelerin dönem içinde kazandığı gelirler 6 rakamlı hesaplar ile gösterilir. Giderler ise 7 rakamlı hesapları kapsar.
5 – Hesap Kodlarıyla Gelir Tablosu Örneği
Hesap kodları işlenerek hazırlanan tablo örneğinde, sol tarafta giderler ve sağ tarafta gelirler yer alır. Böylelikle işletmenin gelir ve gider dengesinin daha ayrıntılı bir şekilde görülmesi sağlanır.
Genel muhasebe kapsamında daha az hesap tipi gelir ve gider tablo örneği tercih edilmektedir. Çünkü hesaplar tabloya tek tek işlenerek, kâr ve zararın genel toplamı verilmektedir. Daha çok yüzeysel bilgiler işlenmektedir. Hatta işletmeler tarafından, kar zarar cetveli olarak da bilinmektedir.
Bilanço ve Gelir Tablosu Farkı Nasıldır?
Bilindiği gibi gelir ve gider tablosu veya bilanço, işletmelerin tercih ettiği ana mali tablolardır. Bilanço ve gelir tablosu örneği Excel üzerinden hazırlanmaktadır. Bu tablolar, birbiriyle benzerlik gösterse de aslında oldukça farklı özelliklere sahiptir. Temel anlamda gelir gider tablosu ve bilanço arasındaki farklar;
- Bileşenlerine
- Amaçlarına
- Raporlama zaman dilimine göre değişiklik gösterir
Bileşenleri bakımından ele alındığında; gelir gider tablosu, şirketin tüm gelir ve giderlerini içerirken, bilanço yalnızca varlıkları, öz kaynakları ve yükümlülüklerin net bir şekilde ortaya koyar.
Amaçları bakımından elle alındığında; bilanço şirketin finansal durumunun ortaya konulmasında oldukça etkilidir. Gelir gider tablosu ise şirketin dönemsel olarak göstermiş olduğu finansal performansı net şekilde ortaya koyar.
Raporlama zaman dilimlerine göre ele alındığında; gelir ve gider tablosu, işletmenin belli bir zaman dilimi içindeki elde etmiş olduğu gelirleri ve giderleri raporlar. Ancak bilanço, işletmenin o an ki finansal koşullarını yansıtır.
Gelir Tablosu Excel indir!
İşletmelerin her dönem düzenlemekle yükümlü oldukları bütçe gelir gider tablosu Excel üzerinden kolay bir şekilde hazırlanmaktadır. Etkili bir tablo hazırlamak için Excel üzerinden birden fazla formülün bilinmesine gerek yoktur. Boş gelir tablosu örneği Excel üzerinden düzenlendiğinde, doldurmak oldukça kolaydır.
İşletmeler muhasebe kaydı tutarken, basit toplama ve çıkarma formülleri ile pratik bir şekilde tabloyu düzenleyebilir. Formüllü gelir tablosu Excel indir seçeneğinden yararlanarak, toplam ve çıkarma formülleri içeren tablolara ulaşılabilir. Böylelikle zaman kaybı olmadan, işletmelerin gelir ve giderlerini düzenli bir şekilde kontrol edebilecekleri tablolara sahip olması sağlanır. Gelir ve gider tablosu örnekleri, Excel formatıyla telefon mağazalarından veya birçok ünite ve platformdan indirilebilmektedir. Teknoloji çağında yaşandığı üzere, elektronik ortamda tutulan kayıtlar Excel üzerinden daha kolay ve pratik bir şekilde yapılmaktadır.